اگه به رشته ای علاقه نداشته باشی، خوب نمی تونی توی اون رشته پیشرفت داشته باشی. علاقه را معمولاً با کلمه رغبت هم معنی می دونن. به همین دلیل هم توی سال نهم آزمون رغبت را برای تعیین رشته دانش آموزها در نظر گرفتن.

خب سوال اینجاست که چطور میشه علاقه و یا رغبت اصلی مون را پیدا کنیم؟ از کجا معلوم رشته ای که من دارم انتخاب می کنم ، علاقه اصلی من باشه و تحت تاثیر دیگران مثل پدر و مادر و دوستان نباشه؟

معمولاً دو راه برای شناسایی علاقه ها گفته شده:

۱- رفتار روزمره: مثلا وقتی یه دانش آموز از کودکی به ماشین علاقه داره و دوست داره که مجلات ماشین را بخره ، این نشون می دهده که به این موضوع علاقه منده. بچه ای روز سعی میکه

۲- آزمون های رغبت سنج :

این آزمونها از طریق یه سری پرسش و پاسخ ، تمایلات افراد را به رشته ها و مشاغل میسنجن. مثل آزمون هالند

چند نکته در شناسایی علاقه:

۱- سعی کن تا جایی که می تونی، به خودت اجازه تجربه کارهای مختلف را بدی، سعی کن توی دوره های مختلف شرکت کنی، و به قول معروف خودت را محک بزنی. مثلا اگه می خوای رشته برنامه نویسی یا کامپیوتر را انتخاب کنی، بهتره یه دوره کوتاه مدت برنامه نویسی اسم نویسی کنی تا بببنی که چقدر بهش علاقه داری.

۲- بعضی از بچه ها از این می ترسن که مثلا اگه وارد یه رشته ای شدن و به اون علاقه نداشتن چی میشه. واقعیت اینه که تغییر رشته در سراسر دنیا یه کار کاملا معمول هست. و حتی بعد از کنکور هم خیلی از بچه ها وقتی وارد یه رشته ای میشن، میبینن که واقعا بهش علاقه ندارن و باید تغییرش بدن.

استعداد چیه؟

همین طور که میدونی، هر شغل و یا رشته به توانایی خاصی احتیاج داره، استعداد یعنی اینکه توی یه زمینه خاص توانایی و برتری خاصی نسبت به بقیه داشته باشی. مثلاً کسی که سریعتر از بقیه توی رشته طراحی مطالب را یاد می گیره خب استعداد بیشتری توی این رشته داره.

کلا استعدادها در دسته های مختلف شناسایی میشن. مثلا یه روانشناس استعدادها را توی ۵ زمینه زیر شناسایی کرده :

۱- تحصیلی

۲- فنی

۳- ورزشی

۴-اجتماعی

۵- هنری

استعدادها گاهی پنهان هستن و بروز ظاهری ندارن. بعضی مواقع هم به خوبی شناسایی نمیشن. مثلا فرض کنید یه نفر توی یه روستای دور افتاده، استعداد موسیقی داره ولی فرصتی براش پیش نیومده که بفهمه توی این زمینه استعداد داره.

رابطه بین استعداد و هوش

همه دوست دارن که هوش بالایی داشته باشن و لی باید بدونید که برای با استعداد بودن ضریب هوشی بالا لازم نیست. متاسفانه خیلی از باهوش ها در بدست آوردن موفقیت ناکام می مون. موفقیت در تحصیل ، شعل و زندگی به توانایی های دیگه هم وابسته س. امروزه در مدارس خیلی به مسله هوش توجه میشه ولی باید بگم که امروزه دانشمندها فهمیدن که مجموعه ای از تواناییها مثل عزت نفس، رهبری، مسولیت پذیری که با نام هوش هیجانی شناخته میشن توی موفقیت آدم موثرند. موفقیت توی خیلی از شغل ها بیشتر از اونکه تابع هوش باشه، به پشتکار بالا و سایر مهارت ها نیاز داره. مثلا برای اینکه مدیر خوبی بشید، لازمه که مهارت ارتباط برقرار کردن ،مهارت تاثیر گذاشتن روی دیگران و مهارت تجزیه و تحلیل داشته باشی.

نمره به ما چی میگه؟

آیا نمره امتحانات می تونه نشون دهنده استعداد تحصیلی باشه؟ باید بدونید که نه. نمره امتحانات نشون میده که شما برای امتحانی خوب آماده شدید و خوب مطلب را یاد گرفتید ولی نشونده توانایی شما توی اون زمینه نیست . مثلا انشتین اغلب نمرات درس ریاضی و فیزیکش را ۱۰ ، ۱۲ می گرفت. آیا واقعا او در درس فیزیک بی استعداد بود؟ معلم ریاضیش به او لقب سگ تنبل داده بود ولی خب این تموم ماجرا نیست. امروزه نظام های آموزشی کشورهای اروپایی بر نتایج آزمون ها و امتحانات درسی تایید کمتری دارن. البته منظور این نیست که نمره ها و آزمون ها اهمیتی ندارن بلکه، منظور اینه که اگه از درس ریاضی نمره کمی گرفتی سریع نتیجه نگیر که من استعداد ریاضی ندارم و …

بعضی مواقع هم پیش می آد که یه نفر توی یه درسی استعداد خاصی داره ولی از درس خشک و انجام تکلیف های خسته کننده و تکراری ، خوشش نمی آد و دچار کم آموزی و افت نمره میشه. باز هم در این حالت نمیشه استعداد او را با توجه به نمره هایی که بدست می آره تعیین کرد.آیا بسیاری از بچه های باهوشی که معدل پایینی دارن و یا در کنکور سراسری نمی تونن رتبه خوبی بیارن بی استعداد هستن؟

علاقه و استعداد

سه حالت زیر را در نظر بگیرید:

۱- به یه رشته علاقه داری ولی استعدادت توش پایینه. در اینصورت موفقیت شما توی اون رشته سخت میشه. مثلا به موسیقی علاقه داری ولی استعدادت توی نواختن موسیقی کمه و این باعث میشه به کندی توی این رشته پیشرفت کنی

۲- به یه رشته علاقه پایینی داری ولی استعدادت توش زیاده. در این صورت ممکنه خوب اون رشته را نشناخته باشی و یا نظر اطرافیان باعث شده باشه که دید منفی نسبت به اون رشته داشته باشی. در این صورت توصیه میشه که مطالعه ات را درباره اون رشته زیادتر کنی و بیشتر تحقیق کنی. به هرحال اگه بعد از تحقیقات کافی فهمیدی که بازهم به اون رشته علاقه نداری نباید به اون رشته بری.

۳- به رشته ای که استعداد داری ، علاقمند باشی. که این بهترین حالت ممکن است. و در صورتیکه به این رشته بری، احتمال موفقیتت بیشتره.

مقاله مرتبط: